Araç Değer Kaybı

    Araç değer kaybı, kaza sonucu hasara uğrayan aracın sahibinin, kazaya sebebiyet veren ve daha fazla kusurlu bulunan karşı taraftan veya karşı tarafın aracının sigortacısından talep edebileceği, hasara uğrayan aracın kazadan önceki ikinci el piyasasındaki değeri ile kazadan sonraki haliyle ikinci el piyasasındaki değeri arasındaki düşüşü ifade eder.

    Araç değer kaybının hukuki mahiyetini, Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan ve haksız fiil sorumluluğunu düzenleyen ; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmü ile Türk Ticaret Kanunu’nun 1459.
maddesinde; “Sigortacı, sigortalının uğradığı zararı tazmin eder” hükmü oluşturmaktadır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 16.09.2019 gün ve E: 2016/ 19109, K: 2019 / 7998 sayılı kararında “uyuşmazlık haksız fiilden kaynaklanmaktadır” denilerek bu hususa değinilmiştir.

    Aynı zamanda; Başbakan Yardımcılığı (Hazine Müsteşarlığı) tarafından hazırlanan ve 14.05.2015 tarih ve 29355 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.5 maddesinde düzenlenen; “Maddi Zararlar Teminatı: Hak sahibinin kaza tarihi itibariyle bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır.” düzenlemesi araç değer kaybının istenebilmesinin diğer hukuki temelini oluşturmaktadır.

    Yargıtay’ın değişik dairelerince verilen kararlarda; aracın onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür belirlemesi yapılmıştır. (Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 10.04.2002 gün
ve E:2002/130, K:2002/4512 sayılı, yine aynı Daire’nin 29.04.2004 gün ve E:2003/16114, K2004/5734 sayılı, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 14.03.2018 gün ve E:2015/1419, K:2018/2345 sayılı, 28.06.2018 gün ve E:2015/12572, K:2018/6553 sayılı ve Yargıtay 19.
Hukuk Dairesi’nin 24.01.2001 gün ve E:2001/115, K:2001/536 sayılı kararlarından)

    Araç değer kaybı tazmini istenebilmesinin en önemli noktası, hasara uğrayan parça ile ilgili daha önceki tarihli bir kazadan dolayı herhangi bir işlem yapılıp yapılmamış olmasıdır. Aracın daha önceki bir kazadan dolayı herhangi bir parçasının boyanmış/değişmiş olması durumunda yeni kaza nedeniyle aynı parça tekrar boyanacaksa/değişecekse değer kaybı çıkmazken, daha önceki kaza nedeniyle boyanan parçanın yeni kaza nedeniyle değiştirilmesi halinde değer kaybı oluşmakta ve karşı taraftan talep edilebilmektedir. (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 16.03.2016 gün ve E:2015/16559, K:2016/3335 sayılı ve 15.01.2018 gün ve E:2016/15114, K:2018/17 sayılı kararlarında bu hususa değinilmiştir.)